afachat
adj.
a. 'préparé, apprêté'
PseudoTurpP 120,2: Dels cors dels mortz amb onguens precios e amb sal cubertz e afachatz.
MervIrlHR 259,30: Aquest pons era politz e afaytatz desobre a maneyra de glatz ho de neus gelada.
b. 'tanné, corroyé [en parlant de peaux]'
EbUis/GuiUis ⊂ AudTrUis 16,4: … / Capa de pers un mes denant Avenz / E grans osas afaitadas ab ros / …
1204? ⊂ MémNobM 611,27: Corium bovis afachat si integrum est, ɪ d.
1204? ⊂ MémNobM 601,25: Duodena multonis afaitadis, ɪ d.
1212 Lodève ⊂ Pfister2 38: in unaquaque saumata corii afachati
LeudBrunPC 25: Item, cordoas o motoninas afachadas
CartMontp ⊂ Rn 3:266a: Dotzena de motoninas afaitadas… Lo cuer de buou afaitat
1474? Dienne ⊂ DAOA 23b–24a: per saumada de cueur cru ou afaitat…
c. 'bien dressé [en parlant d'un cheval]'
GirRoussH 4959: E Folco fo ens rencs ben ausberga[z], / E ses sobre un caval mout afaita[z], / Corens e endemis…
d. 'bien élevé, instruit'
AlexAlbMH 82: Magestres ab beyn affactaz, / de totas arz beyn enseynaz, / qui·l duystrunt beyn…
GirRoussH 4986: […] es pros e cortes e afaitaz, / […] e de bon aire e enparlaz
GirRoussHo 4279: Ans es pros e cortes i afaitatz / E francs, dos, de bon aire e enparlatz.
GirRoussP 233: Anz es proz e cortes e affaitaz / E frans e de bon aire, ben enparlaz
RomCToulZ 39: – «Dompna reïna, digas m'en caritat / Car mi tenes tostems trist e lazat. / Temes n'aver vergoingna ni peccat?» / – «Coms, e de que? Be·us tenc per afaitat.
e. 'aguerri, rendu endurant'
AimPeg ⊂ DeBarthStorIt 108,24: E posc annar ben e venir, / E afan e sojorn sofrir, / E, als obs, caud e freid sentir; / Tant soi del tot ben afeitat[z].
f. 'habile, intelligent [en parlant de qc]'
LVVert ⊂ Rn 3:286a: Paraulas afachadas e mayestradas
g. 'maquillé'
GlossLat2P 71: Affachat, fucosus, fucatus
h. 'faux, menteur'
LVVert ⊂ Rn 3:286a: Truans ribautz afachatz, que mostron e presenton davan la gen totas lurs malautias, per cant que sion laias e abhominablas, per inclinar ad ells la compassion de la gen
i. 'frelaté [en parlant de vin]'
1396 Marmande ⊂ ArchGir 5:201,29: e que de tot un an no ausia hom vendre vin en l'ostal o mayson on lodeyt vin sera estat trobat afachat
1396 Marmande ⊂ ArchGir 5:202,1: E si de present alcunh o alcunha n'ave afachat o feyt afachar que aquet vin afachat no ausia vener a la taberna
j. 'pipé [en parlant d'un dé]'
1297 Toulouse ⊂ DocIndF 1:322,6: … non sit ausus facere nec vendere nec donare nec acomodare nec credere alicui persone taxillos seu dacz affracatos seu affachaczs